ERKEN TANI VE TARAMA PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİ

Erken tanı ve tarama programları, çocukların gelişimsel, davranışsal ve sosyal alanlardaki farklılıklarını olabildiğince erken dönemde tespit ederek uygun yönlendirme ve destek hizmetlerinin sağlanmasını amaçlayan çalışmalardır.

Bu programlar, okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocukların gelişim alanlarını gözlem, görüşme ve standart tarama ölçekleri aracılığıyla değerlendirmeye dayanır.
Amaç; olası gelişimsel gerilikleri, otizm spektrum bozukluğu riskini, öğrenme güçlüğü veya sosyal iletişim problemlerini erken fark ederek çocuğun eğitim sürecine uygun müdahalelerle katılımını sağlamaktır.

Erken tanı ve tarama süreci laboratuvar ortamı gerektirmeden, uzmanlar tarafından yürütülen pratik gözlem ve değerlendirme araçlarını içerir. Bu kapsamda, M-CHAT-R/F (Otizm Tarama Ölçeği), Gelişimsel Tarama Envanteri, Sosyal İletişim Kontrol Listesi ve benzeri uygulamalar kullanılabilir.

Programın uygulanmasında rehber öğretmenler, psikolojik danışmanlar ve çocuk gelişimi uzmanları koordineli şekilde görev alır.
Elde edilen veriler gizlilik esasına göre değerlendirilir ve aile bilgilendirmesi yapıldıktan sonra gerekli yönlendirmeler ilgili kurumlara sağlanır.

PİLOT UYGULAMA VE ÜNİVERSİTE İŞ BİRLİĞİ

Erken tanı ve tarama programının ilk aşaması, anaokulu ve ilkokul 1. sınıf öğrencilerini kapsayacak şekilde pilot bölgede başlatılacaktır. Bu süreçte, sosyal sorumluluk ve farkındalık yaratma amacıyla, üniversitelerin psikoloji ve çocuk gelişimi bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerle iş birliği yapılması planlanmaktadır.

Bu çalışma, hem toplumsal fayda sağlayan bir sosyal sorumluluk projesi olacak hem de projede yer alacak üniversite öğrencilerine mesleki açıdan önemli bir deneyim kazandıracaktır. Öğrenciler, sahada gözlem ve uygulama süreçlerine katılarak eğitim hayatlarında teorik olarak öğrendikleri bilgileri uygulama fırsatı bulacaklardır.

Projenin pilot uygulamasıyla elde edilecek deneyim, ilerleyen süreçte programın diğer illere yaygınlaştırılmasına zemin oluşturacak ve erken tanı konusunda ülke genelinde farkındalığın artmasına katkı sağlayacaktır.

AMAÇ VE YAPMAK İSTEDİKLERİMİZ

Türkiye Engelliler Vakfı olarak, çocuklarda gelişimsel farklılıkların erken fark edilmesi ve eğitim sürecine uygun şekilde dahil edilmesi amacıyla “Erken Tanı ve Tarama Programı”nı hayata geçirmek istiyoruz.

Bu programın hedefi, anaokullarında ve 1. sınıflarda görev yapan rehber öğretmenler ve yöneticilerle iş birliği içinde, erken dönemde riskli çocukları tespit etmek ve bu çocuklara uygun destek planlarını oluşturmaktır.

Program, okul öncesi kurumlar, ilkokullar ve özel eğitim birimleriyle iş birliği içinde yürütülecektir.

Tarama süreci; aile onayı alınarak, belirli periyotlarda yapılacak gözlem, kısa test uygulamaları ve aile görüşmelerini içerecektir.

Elde edilen sonuçlar doğrultusunda ailelere rehberlik sunulacak, gerekli durumlarda çocuklar destek eğitim merkezlerine veya özel eğitim kurumlarına yönlendirilecektir.
Böylece çocukların eğitim hayatında gecikme yaşamadan doğru desteklerle ilerlemesi sağlanacaktır.

ÇOCUKLAR İÇİN BEKLENEN FAYDALAR

• Erken Farkındalık ve Müdahale:
  Gelişimsel sorunların erken fark edilmesiyle, çocuklar ihtiyaç duydukları destek hizmetlerine zamanında erişebilecektir.
• Eğitim Sürecine Uyum:
  Çocuğun bireysel özelliklerine uygun öğrenme ortamı oluşturularak okul başarısı ve katılım oranı artacaktır.
• Aile Bilinçlenmesi:
  Aileler çocuklarının gelişim süreci hakkında bilgilendirilecek, doğru yönlendirmelerle sürece aktif şekilde dahil olacaklardır.
• Uzun Vadeli Toplumsal Fayda:
  Erken tanı sayesinde özel eğitim gereksinimi duyan bireylerin topluma daha hızlı ve verimli şekilde kazandırılması sağlanacaktır.

Bu proje ile amaç, çocukların potansiyellerini erken dönemde destekleyerek akademik, sosyal ve duygusal gelişimlerinin güçlenmesine katkı sunmaktır.
Türkiye Engelliler Vakfı olarak, eğitim kurumlarıyla iş birliği içinde yürütülecek bu çalışmayla her çocuğun zamanında fark edilmesini ve doğru destekle geleceğe hazırlanmasını hedefliyoruz.