Engelli Raporu ile Araba Alma: 2025 Güncel Şartlar ve Bilmeniz Gerekenler
“Engelli raporu ile araba alma” düşünüyorsanız, bu rehber tam size göre. 2025 yılı itibarıyla Türkiye’de engelli bireylere sunulan araç alımı hakları, vergi muafiyetleri, gerekli belgeler, oranlara göre koşullar ve dikkat edilmesi gereken hususlar bir arada.
1. Giriş: Neden “engelli raporu ile araba alma” konusu önemli?
Engelli bireylerin erişim, hareketlilik ve bağımsızlık açısından araç sahibi olmaları büyük bir avantajdır. Ancak bu avantajın etkin şekilde kullanılabilmesi için ilgili rapor, kanun ve yönetmeliklerde belirtilen şartların bilinmesi gerekir. “Engelli raporu ile araba alma” ifadesi, yalnızca araç almak isteyen engelli bireyler için değil; aileleri, vasileri ve destek noktaları için de bir rehber niteliğindedir.

2. Engelli Araç Alımında Vergisel Avantajlar
2.1 Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyeti ve indirimi
Türkiye’de engelli bireylerin araç alımında sağlanan en büyük avantajlardan biri ÖTV muafiyeti ya da indirimi. Örneğin, 2025 yılında engelli bireylerin ÖTV muafiyetiyle araç alabileceği üst limit 2.290.200 TL olarak belirlenmiştir. Ayrıca, engellilik oranı ve özel tertibat gerekliliği gibi kriterler İstisna ya da indirime tabi olabilir.
2.2 Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) muafiyeti
Engellilik derecesi %90 ve üzeri olan bireyler için araç sahibi olduklarında MTV muafiyeti gibi başka avantajlar da söz konusu olabilir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
Bu avantajların bilinmesi, “engelli raporu ile araba alma” işleminin finansal yönünü anlamak açısından önemlidir.
3. Engellilik Oranı ve “Engelli Araç Alım Şartları”
3.1 %90 ve üzeri engelli raporu sahipleri
Engellilik oranı %90 ve üzeri olan bireyler, engel nedeni gözetilmeksizin ÖTV muafiyetiyle araç alabilirler. Ayrıca bu bireylerin, araç üzerinde özel tertibat gerekliliği olmayabilir, kendi adına araç alım işlemleri yapılabilir.
3.2 %90’ın altındaki engelliler için koşullar
Engellilik oranı %90 altında olan bireylerin araç alırken bazı ek şartları vardır:
- Sağlık kurulu raporunda “hareket ettirici aksamda özel tertibatlı araç kullanması gerekir” ibaresinin yer alması gerekir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
- Engelli kişinin araç kullanabilir durumda olması veya araçta özel tertibat yapılması gerekir.
- Ayrıca engelli sürücü belgesi ya da uygun sınıfta ehliyet koşulu aranabilir.
Bu yüzden oran yalnız başına yeterli değildir; rapordaki ibareler ve kullanım durumu da önem taşır.
4. Hangi Araç Modelleri ve Teknik Şartlar Geçerli?
- Engelli bireylerin sıfır kilometre araç alımları için genellikle motor hacmi sınırı, yerli üretim yüzdesi gibi kriterler uygulanır. Örneğin: “yerli katkı oranı en az %40 olmalı” gibi.
- ÖTV muafiyetli araçlar arasında binek otomobil, panelvan, pick-up gibi araçlar yer alabilir. Ancak lüks sınıf, motor hacmi çok yüksek araçlar genellikle kapsama dahil değildir.
- Araçta özel tertibat yapılacaksa (örneğin direksiyon-topuz, fren/gaz pedallarına özel düzenleme), bu işlemler de belirtilen şartlara uygun olmalı ve raporda açık şekilde yer almalıdır.
5. Gerekli Belgeler ve İşlem Süreci
5.1 Gerekli başlıca belgeler
- Engelli Sağlık Kurulu Raporu (tam teşekküllü hastaneden alınmış)
- Kimlik kartı / nüfus cüzdanı fotokopisi.
- Engelli sürücü belgesi veya uygun sürücü belgesi sınıfı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
- Eğer araç özel tertibatlı ise teknik belge, proje raporu vb. gerekli olabilir.
5.2 İşlem süreci
- Öncelikle engelli birey durumuna göre sağlık kurulu raporu alınır.
- Gerekli evraklarla vergi dairesi veya ilgili kurumlara ÖTV muafiyeti başvurusu yapılır.
- Araç seçimi ve ödemesi yapılır; tescil ve ruhsat işlemleri tamamlanır.
- 2025 yılı itibarıyla, engelli raporunun alınması ile araç alım işlemlerinin tamamlanması arasında rapor geçerlilik süresi ve yeni yönetmelik hükümleri önem kazanmaktadır.
6. Satış ve Devir Şartları: Ne Kadar Süreyle Bağlısınız?
Engelli bireylerin ÖTV muafiyetiyle aldığı araçların satışı veya devriyle ilgili önemli kısıtlamalar vardır. Örneğin:
- İlk iktisabı yapılan araç için belirli bir süre (örneğin 5 yıl ya da 10 yıl) satış yasağı olabiliyor. 2025 yılında bu sürenin 10 yıla uzatıldığına dair düzenleme mevcuttur.
- Süre dolmadan satış yapılırsa, indirimli alınan vergi tutarı geri talep edilebilir.
Bu nedenle aracı alırken ilerideki devri düşünmek önemlidir.
7. Sık Sorulan Sorular (SSS)
Soru: “Engelli raporu ile araba alma” işlemi kaç yaşında yapılabilir?
18 yaşını doldurmuş olmak genellikle şarttır. Ancak 18 yaşın altındaki engelliler için veli/vasisi üzerinden işlemler yapılabilir.
Soru: Hangi engel türleri bu haktan faydalanabilir?
%90 ve üzeri engellilik oranı olanlar için her engel türü geçerli olabilir. %90 altındakiler için ise genellikle ortopedik engel ve araçta özel tertibat gereksinimi aranır.
Soru: Rapor süresi ne kadar olmalı?
Raporun süresiz ya da yeterince süreli olması tercih edilir. Süresi kısa veya bitim tarihi yaklaşmış raporlarla alım süreci uzayabilir.
Soru: Hangi araç modelleri alınabilir?
Binek otomobil, panelvan, pick-up gibi araçlar alınabilir; lüks sınıf, yüksek motor hacmi gibi araçlar kriterlerin dışında olabilir.
8. 2025 İçin Özet Kontrol Listesi
- Engellilik oranınız: %90 ve üzeri mi, yoksa altında mı?
- Sağlık kurulu raporu: tam teşekküllü hastane tarafından alınmış mı? Rapor içeriği uygun mu?
- Sürücü belgesi: uygun sınıfa sahip misiniz? Özel tertibatlı araç kullanımı için ibare var mı?
- Araç fiyat limiti ve motor hacmi şartları: 2025 için belirlenen üst limitler göz önünde mi?
- Vergi muafiyetleri: ÖTV, KDV ve MTV avantajları kontrol edildi mi?
- Satış/devri kısıtları: Aracın satışı ne kadar süreyle kısıtlı?
- Gerekli evraklar hazır mı? Başvuru süreci doğru şekilde planlandı mı?
9. Sonuç ve Çağrı
“Engelli raporu ile araba alma” hakkı, engelli bireylerin yaşamlarına erişim ve bağımsızlık kazandıran önemli bir fırsattır. Ancak bu fırsat, yalnızca mevzuatla tanımlanan şartlar tam şekilde yerine getirildiğinde gerçekleşir. 2025 yılı itibarıyla getirilen güncellemeleri takip etmek, doğru belgelerle ilerlemek ve koşulları eksiksiz yerine getirmek büyük önem taşır.
Eğer siz de bu haktan faydalanmak istiyorsanız, öncelikle sağlık kurulu raporunuzu ve engellilik oranınızı kontrol edin; ardından araç alımı için gerekli başvuru sürecini başlatın. Desteğe ihtiyacınız olursa konuyla ilgili danışmanlık almanız yararlı olacaktır.
Engelli bireylerin araç sahibi olmasına katkı sağlayacak bu süreçte doğru adımlar atarak, hareket özgürlüğünüzü ve yaşam kalitenizi yükseltebilirsiniz.
Eğer siz de engelli bireylerin hayatına umut olmak istiyorsanız, bağış yapmak istiyorum diyerek Türkiye Engelliler Vakfı’na destek olabilirsiniz.
Yapacağınız her bağış, bir engelli bireyin eğitimine, istihdamına ve bağımsız yaşamına katkı sağlar.
